Podsumowanie roku 2021
Drodzy Parafianie, Bracia i Siostry!
Na początku mszy świętej słowa Kolekty skierowały nasze serca ku Bogu z modlitwą: Wszechmogący, wieczny Boże, z Twojej woli wszelkie dążenie człowieka do Ciebie ma swój początek i swoje dopełnienie w tajemnicy Narodzenia Twojego Syna, † spraw, abyśmy należeli do Chrystusa, * który jest Zbawicielem wszystkich ludzi. Na drodze podążania człowieka ku Bogu Kościół każdego roku daje nam pewną pomoc, którą są święci patronowie, Ci którzy nas poprzedzili do niebieskiej ojczyzny, a teraz wstawiają się za nami u Boga.
Rok 2021 był w sposób szczególny poświęcony św. Józefowi. 8 grudnia 2020 r. papież Franciszek ogłosił specjalny Rok św. Józefa z okazji 150. rocznicy ustanowienia Opiekuna Jezusa Patronem Kościoła powszechnego. W liście apostolskim „Patris corde” z 8 grudnia 2020 r. papież Franciszek podkreślał, że po „Maryi, Matce Bożej, żaden święty nie zajmuje w Magisterium papieskim tyle miejsca, co Józef, Jej oblubieniec. (…) Bł. Pius IX ogłosił go «Patronem Kościoła katolickiego», czcigodny Pius XII przedstawił go jako «Patrona robotników», a św. Jan Paweł II jako «Opiekuna Zbawiciela»”. Przy tej okazji papież Franciszek ujawnił swoje osobiste nabożeństwo ku czci Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, podkreślając, że od ponad czterdziestu lat, codziennie odmawia modlitwę do św. Józefa.
Drugim Patronem minionego roku był św. Jakub. Rozpoczęty 1 stycznia 2021 r. Rok Święty Jakubowy w Santiago de Compostela w Hiszpanii potrwa do końca 2022 roku, ze względu na ograniczenia w pielgrzymowaniu związane z COVID-19. Obecny Rok św. Jakuba to już 120 rok jubileuszowy w historii – ostatni był w 2010 r. Pierwszy Rok Jakubowy odbył się w 1122 r., gdy ogłosił go papież Kalikst II, a w 1179 papież Aleksander III bullą „Regis aeterni” potwierdził jego obowiązywanie na zawsze. Penitencjaria Apostolska wydała dekret o możliwości uzyskania odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami w Roku Jakubowym w wyznaczonych kościołach stacyjnych w Polsce. Mogą go uzyskać osoby, które w duchowej łączności z jubileuszem w Santiago de Compostela nawiedzą w formie pielgrzymki którykolwiek z 48 kościołów stacyjnych i pobożnie wezmą tam udział w obchodach jubileuszowych lub pozostaną tam na pobożnym rozmyślaniu, kończąc je Modlitwą Pańską, Wyznaniem Wiary oraz wezwaniami do Najświętszej Maryi Panny i Świętego Jakuba Większego, Apostoła. Najbliższy nam kościół stacyjny to kościół św. Jakuba przy pl. Narutowicza w Warszawie. Warto skorzystać z bliskości tego sanktuarium.
Miniony rok to także Rok Rodziny – Amoris laeticia, który rozpoczął się 19 marca 2021 r., a zakończy w czerwcu 2022 r. 27 grudnia 2020 r., w Święto Świętej Rodziny, podczas rozważania Anioł Pański Franciszek mówił o wyjątkowym znaczeniu rodziny. „W rodzinie można doświadczyć szczerej komunii, gdy jest ona domem modlitwy, gdy miłość jest głęboka i czysta, gdy przebaczenie przeważa nad niezgodą, gdy codzienna chropowatość życia jest łagodzona przez wzajemną czułość i pogodną akceptację woli Boga” – powiedział papież.
Dla Kościoła Polskiego rok 2021 był ważny przede wszystkim ze względu na długo oczekiwaną beatyfikację kard. Stefana Wyszyńskiego i Matki Róży Czackiej, którą z radością przeżywaliśmy we wrześniu. Na progu Nowego Roku możemy pytać samych siebie, w jaki sposób przeżywamy wraz z całym kościołem te wydarzenia, które mają nam pomagać w umocnieniu naszej wiary, nadziei i miłości, chrześcijańskich cnót kardynalnych, nieustannie wystawianych na próbę i narażonych na osłabienie przez przeciwności codziennego życia. A tych przeciwności było dużo, wśród nich poważne wyzwanie stanowią choroby i słabości, wynikające w dużej mierze z panującej drugi rok z rzędu pandemii. Wiele rodzin naszej parafii przeżywało w minionym roku cierpienie z powodu choroby, a nawet śmierci najbliższych. W moim rodzinnym domu też zabrakło w tym roku mojego 53-letniego szwagra. Kolejne puste miejsce przy stole, które pyta każdego z nas: czy wierzysz w Bożą opatrzność, czy nosisz w sercu nadzieję życia wiecznego, czy jesteś napełniony miłością, która, pozwala nam jak mówi jeden z psalmów: błogosławić Pana w każdym czasie. Doświadczenia chorób w minionym roku dotknęły bardzo mocno naszą parafię. Z powodu choroby po długim pobycie w szpitalu odszedł z naszej parafii na rekonwalescencję do domu emerytów ks. Kazimierz. Fiećko. Wykonawca remontu plebanii i pomieszczeń pod nową kancelarię – pan Dariusz — do tej pory zmaga się z konsekwencjami przejścia zakażenia wirusem Covid 19.
Obecnie w naszej parafii pracuje dwóch wikariuszy: ks. Sławomir Starkowski i ks. Kamil Stawiński – neoprezbiter oraz rezydent ks. Andrzej Łaguna – sędzia Sądu Metropolitalnego Warszawskiego, podobnie jak proboszcz parafii. W parafii pomaga nam gorliwie ksiądz komandor Ryszard Preuss – kapelan Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej oraz okazjonalnie Ojcowie Oblaci Maryi Niepokalanej i inni księża, którym jestem bardzo wdzięczny za pomoc, gdyż choroby księży i pracowników stanowiły dla nas poważne wyzwanie, aby zapewnić parafii normalne funkcjonowanie. Naszą wspólnotę opuścił w sierpniu ks. Giacomo Calore, który został skierowany na studia teologiczne do Krakowa. Z radością powitaliśmy natomiast przybycie w grudniu na całoroczną praktykę duszpasterską ks. diakona Pawła Cyglera. Polecamy go modlitwie wszystkich parafian, jak również prosimy o modlitwę o nowe powołania kapłańskie i zakonne z naszej parafii.
Pandemia niewątpliwie wpłynęła negatywnie na naszą gorliwość w praktykowaniu wiary i karmieniu się sakramentami. Szokiem było dla nas duszpasterzy tradycyjne liczenie wiernych podczas jednej z niedziel wrześniowych. Z około 2300 osób uczestniczących w mszy św. niedzielnej jeszcze dwa lata temu obecnie pozostało około 1300. Tysiąc osób zniknęło. Takie wyniki odnotowuje większość warszawskich parafii. Te liczby mówią same za siebie, mają one wpływ na wszelkie dziedziny funkcjonowania naszej parafii: duszpasterskie, sakramentalne, ekonomiczne i personalne. Stanowią dla nas wyzwanie i powód do zastanowienia się nad perspektywą misji Kościoła parafialnego, również w kontekście refleksji synodalnych, które zostały podjęte jedynie przez małą garstkę naszych parafian.
Dziękuję za obecność Sióstr Zakonnych — Córek Bożej Miłości, które wspierają naszą parafię swoją modlitwą i pracą katechetyczną. Wdzięczny Bogu jestem za wszystkich katechetów. Czas pandemii coraz bardziej uświadamia nam jednak, że, to rodzice mają podstawową i niezastąpioną rolę w procesie katechetycznym, oni są pierwszymi katechetami i przekazicielami wiary dla swoich dzieci i nikt ani nic ich w tej misji katechetycznej nie zastąpi. Ta nieoceniona rola rodziców ma szczególne znaczenie w przygotowaniu się dzieci do sakramentów I Komunii świętej i Bierzmowania.
Jestem wdzięczny za pracę wszystkich pracowników parafii i wolontariuszy. Pani Bożenie z Legionu Maryi, Pani Elżbiecie z kancelarii, Panu Wiesławowi, Panu Organiście Piotrowi, Panu dyrygentowi chóru Jakubowi, naszym zakrystianom, kucharkom, pracownikom Administracji Cmentarza i wielu wolontariuszom. Ich codzienna praca stanowi trzon dla funkcjonowania duszpasterskiego parafii. Cieszy fakt, że praca na rzecz parafii nie jest traktowana przez naszych pracowników i wolontariuszy jak zwykłe zajęcie, ale przede wszystkim jako służba samemu Chrystusowi. Dziękuję Panom Tomaszowi i Jakubowi za zaangażowanie w oprawę muzyczną liturgii dla dzieci w dolnym kościele.
W duszpasterstwie sakramentalnym naszej parafii w minionym roku odnotowaliśmy 92 chrzty dzieci, to tylko lekki wzrost w stosunku do ubiegłego roku, kiedy ochrzciliśmy 83 dzieci. Sakrament bierzmowania przyjęły 42 osoby (w ubiegłym roku 34). Sakrament małżeństwa zawarło 11 par (to duży wzrost, gdyż w ubiegłym roku były tylko 4 pary nowożeńców). W ubiegłym roku zmarło 181 Parafian (to kolejny wzrost w stosunku do 150 w 2019 roku i 164 w roku 2020), z czego tylko 64 pogrzeby Parafian odbyły się w naszym kościele, a 117 razy kancelaria parafialna wydała zgodę na pochówek poza parafią. Na parafialnym cmentarzu zostało pochowanych w sumie 105 osób (88 w ubiegłym roku).
Dziękujemy Bogu za pracę duszpasterską Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii Świętej, którzy wspomagają księży nie tylko w udzielaniu Komunii św. w czasie Mszy św., ale także zanoszą Komunię św. do chorych w domu, to piękna praca duszpasterska, włączająca osoby chore w żywą wspólnotę naszej parafii.
Przetrwanie ekonomiczne w warunkach ograniczonej liczny wiernych przychodzących do kościoła w czasie pandemii jest szczególnym wyzwaniem. Zwłaszcza teraz, gdy w górę idą wydatki na media i pensje pracowników. Ofiary zbierane na tacę to obok wpływów z wynajmu pomieszczeń parafialnych główne źródło dochodów naszej parafii. Parafia podobnie jak w ubiegłym roku musiała na czas pandemii ograniczyć do minimum wszelkie inwestycje, w tym remont plebanii. Jednocześnie jesteśmy bardzo wdzięczni za hojność i odpowiedzialność wielu Parafian, którzy bardzo szybko osobiście bądź przez przelewy bankowe wsparli naszą parafię materialnie. Jest też wielkim sukcesem parafii pozyskanie długoletniego najemcy i inwestora dla budynku przedszkola. Poszukiwania najemcy trwały 2 lata a negocjacje ponad rok. I chociaż pandemia wydłużyła okres remontu, a więc także otwarcia przedszkola, mamy nadzieję, że będzie ono służyło zarówno dzieciom naszej parafii jak też wesprze nasz parafialny budżet. Na razie jednak trwają prace remontowe przygotowujące nowe nowoczesne i przestronne pomieszczenia dla przyszłej kancelarii parafialnej, która musiała opuścić pomieszczenia w budynku przedszkolnym. Prace te wymagają dużych nakładów finansowych, dlatego tez ogromne podziękowania dla wszystkich wspomagających parafię materialnie. W ten sposób powoli krok po kroku zaczynamy od zaplecza remont budynku kościoła. Już ponad 2 lata temu — we wrześniu 2019 roku — złożony został wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o dofinansowanie termomodernizacji naszego kościoła. Plan termomodernizacji jest kompleksowy, zakłada: wymianę okien i drzwi zewnętrznych, docieplenie dachu i kopuły, remont elewacji z dociepleniem ścian, wymianę systemu c.o i instalację ogrzewania podłogowego wraz z wymianą posadzki, instalację wentylacji, modernizację instalacji elektrycznej, instalację paneli fotowoltaicznych. Do wniosku dołączone zostały sporządzone przez parafię audyty energetyczne, inwentaryzacje i przedmiary, założenia architektoniczno-budowlane i kosztorysy. Nasz wniosek przeszedł pozytywnie weryfikację formalną, teraz już ponad rok czeka na ocenę merytoryczną i ewentualne podpisanie umowy. Wykonaliśmy bardzo dużą pracę koncepcyjną, ufamy, iż zakończy się ona przyznaniem dotacji, jeśli taka jest wola Boża. Wielokrotnie prosiliśmy i nadal prosimy o modlitwę w tej intencji. Jesteśmy również wdzięczni za każde wsparcie materialne, gdyż prace te, choć niewidoczne, wymagają jednak nakładów finansowych.
W tym roku dzięki współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego i Instytutem Pamięci Narodowej udało się nam zlokalizować 6 zaniedbanych grobów ofiar Powstania Warszawskiego, które doczekały się nowych pomników upamiętniających na naszym cmentarzu parafialnym. Wyremontowany został również chodnik na cmentarzu od strony działek oraz pomalowane zostało ogrodzenie cmentarza i ogrodzenie posesji parafialnej.
Działalność charytatywna naszej parafii to przede wszystkim praca Parafialnego Zespołu Caritas pod kierownictwem Pani Alicji, obejmująca punkt wydawania odzieży, stałą opiekę nad ubogimi rodzinami oraz doraźną pomoc dla przychodzących do punktu osób, inicjatywa charytatywna, która nazwaliśmy: „głodnych nakarmić, spragnionych napoić”. obejmująca grupę wolontariuszy gotowych zrobić zakupy lub załatwić pilne sprawy osobom, które z powodu pandemii nie mogą wychodzić z domu. Z tej inicjatywy koordynowanej przez Panią Sylwię zrodziła się i trwa już kolejny rok akcja pod nazwą „otwarta szafa”, która jest miejscem, gdzie za darmo można zaopatrzyć się w wyselekcjonowane używane ubrania dobrej jakości. Oprócz tego Parafia wspiera Wspólnotę Chleb Życia, która prowadzi domy dla osób bezdomnych, m.in. Dom „Betania” przy ul. Łopuszańskiej, wspieramy też misjonarzy, którzy regularnie odwiedzają naszą parafię prosząc o jałmużnę. Współpracujemy z Polskim Czerwonym Krzyżem, który pomaga nam w zbiórce i dystrybucji używanych ubrań.
Wszystko to dobro tworzone przez ludzi jest darem Pana Boga i powodem do naszej radości, jest ważne abyśmy je zauważali, odszukiwali w naszym codziennym życiu, mówili o nim i byli za nie wdzięczni Bogu i ludziom, do czego zachęca nas w refrenie dzisiejszy psalm: Niebo i ziemia niechaj się radują.
Na zakończenie powróćmy do rozważania tajemnicy Narodzenia Syna Bożego, którą tak pięknie opisuje św. Efrem Syryjczyk w tekście, umieszczonym na naszym tegorocznym obrazku kolędowym:
Byliśmy wrogami, a Pan się z nami pojednał;
byliśmy ziemscy, a dzięki Niemu staliśmy się niebiańscy;
byliśmy śmiertelni, a staliśmy się nieśmiertelni;
byliśmy dziećmi ciemności, a staliśmy się dziećmi światła.
Byliśmy więźniami, a zostaliśmy odnalezieni;
byliśmy niewolnikami grzechu, a zostaliśmy uwolnieni;
byliśmy zagubieni i rozproszeni, lecz zostaliśmy zjednoczeni;
byliśmy chorzy, lecz dostąpiliśmy uzdrowienia.
Byliśmy zatraceni bez miłosierdzia,
lecz na powrót znaleźliśmy miłosierdzie;
byliśmy grzesznikami, a zostaliśmy uratowani;
byliśmy pyłem i prochem, a staliśmy się dziećmi Boga;
byliśmy nadzy, a otrzymaliśmy nowe szaty
i staliśmy się współdziedzicami Syna Bożego.
Spójrzcie! Wszystkich tych łask udzielił nam nasz Pan,
gdy przyszedł na świat i dla nas stał się człowiekiem.
Św. Efrem Syryjczyk
Ks. Marek Makowski — proboszcz